If you cannot find the answer you are looking for, please contact us.
Schimmelinfecties: wat moet ik doen?
Herkennen, behandelen en voorkomen van schimmelinfecties bij egels en tenreks
Schimmelinfecties komen relatief vaak voor bij egels en tenreks, vooral in vochtige, onreine of stressvolle omgevingen. Hoewel ze minder vaak worden besproken dan mijten of bacteriële infecties, kunnen schimmelinfecties aanzienlijk ongemak, haaruitval en zelfs langdurige gezondheidsproblemen veroorzaken als ze niet worden behandeld.
In tegenstelling tot parasieten zijn schimmels vaak opportunistisch, wat betekent dat ze zich nestelen wanneer het immuunsysteem van een dier al verzwakt is. Vroege herkenning, een accurate diagnose en de juiste behandeling zijn essentieel voor herstel en om te voorkomen dat de infectie zich verspreidt naar andere dieren of mensen.
Wat veroorzaakt schimmelinfecties?
Schimmelinfecties bij exotische zoogdieren worden meestal veroorzaakt door dermatofyten, een groep schimmels die zich voeden met keratine in de huid, het haar en de nagels. De meest voorkomende boosdoener is Trichophyton mentagrophytes, hoewel er ook Microsporum-soorten kunnen voorkomen. Dit zijn dezelfde schimmels die verantwoordelijk zijn voor ringworm, een zoönotische aandoening (wat betekent dat deze op mensen kan worden overgedragen).
In andere gevallen kunnen gisten zoals Candida huid- of slijmvliesinfecties veroorzaken, vooral bij dieren met een verminderde immuniteit of slechte hygiëne. Schimmels gedijen in:
- Warme, vochtige verblijven
- Slechte ventilatie
- Vuile bodembedekking of niet opgegeten nat voer
- Gestreste of ondervoede dieren
- Overbevolkte woningen of ontoereikende schoonmaakroutines
Als schimmelsporen zich eenmaal gevestigd hebben, kunnen ze nog wekenlang in de omgeving aanwezig blijven, zelfs nadat de symptomen verdwenen zijn. Daarom is het belangrijk om de schimmel in bedwang te houden en hem schoon te houden, net als medische behandeling.
Hoe herken ik een schimmelinfectie?
Schimmelinfecties lijken vaak op mijtenplagen of bacteriële dermatitis, waardoor de diagnose zonder onderzoek lastig is. Symptomen kunnen zijn:
- Vlekkerige haaruitval, vaak cirkelvormig of onregelmatig
- Rode, schilferige of korstachtige huid op het gezicht, de oren, de ledematen of de onderkant
- Kleine bultjes of open wonden die niet genezen
- Jeuk, hoewel meestal minder intens dan bij mijten
- Verdikte huid of donkere plekken op de voeten, vooral in gevorderde gevallen
- Verlies van eetlust, lethargie of gewichtsverlies bij systemische infecties
Bij tenreks kunnen de symptomen subtieler zijn: droge of schilferende huid op de rug of buik, plaatselijk haarverlies of chronische irritatie aan de voeten. Hun dunnere huid maakt ze kwetsbaarder voor secundaire wonden of infecties als ze niet tijdig worden behandeld.
Als meerdere dieren in een huishouden of opvangcentrum dezelfde huidproblemen krijgen, of als mensen jeukende rode plekken krijgen na aanraking, moet er onmiddellijk aan een schimmelinfectie worden gedacht.
Diagnose: de juiste diagnose
Omdat schimmelinfecties kunnen lijken op andere huidproblemen, is onderzoek belangrijk. Uw dierenarts kan:
- Gebruik een Wood-lamp (UV-licht) om fluorescentie te detecteren bij bepaalde schimmelsoorten (hoewel niet alle soorten op deze manier zichtbaar zijn)
- Neem een ​​huidkrabsel of haarmonster voor microscopisch onderzoek
- Stuur monsters op voor schimmelkweek, dit is de meest nauwkeurige methode (maar kan 1 tot 3 weken duren)
In de praktijk wordt de behandeling soms gestart op basis van het uiterlijk van de dieren en de reactie op medicatie. Dit is vooral het geval in reddingssituaties waar mogelijk slechts beperkt getest kan worden. Maar formele bevestiging verdient, indien mogelijk, altijd de voorkeur.
Behandeling: Consistentie is de sleutel
Schimmelinfecties zijn hardnekkig. Ze vereisen een consistente behandeling van dagen of weken en vroegtijdig stoppen leidt vaak tot terugval. Door dierenartsen aanbevolen behandelingen kunnen zijn:
- Topische antischimmelmiddelen, zoals miconazol, clotrimazol of terbinafinecrèmes
- Medicinale baden of spoelingen, vooral met chloorhexidine of antischimmelshampoos (zoals producten op basis van ketoconazol)
- Orale antischimmelmedicijnen, zoals itraconazol of griseofulvine, bij ernstige of wijdverbreide gevallen
Gebruik nooit etherische oliën, azijn of huismiddeltjes. Deze kunnen de gevoelige huid irriteren of giftig zijn als u ze inslikt.
Dieren moeten tijdens de behandeling in een schone, droge en goed geventileerde ruimte worden gehuisvest. Het beddengoed moet dagelijks worden verschoond en oppervlakken moeten worden gedesinfecteerd met antischimmelmiddelen of verdunde bleekoplossingen (verhouding 1:10). In huishoudens met meerdere dieren wordt isolatie aanbevolen totdat de infectie volledig is verdwenen.
Is het besmettelijk voor mensen?
Ja, sommige schimmelinfecties zijn zoönotisch, met name ringworm. Mensen die besmette dieren aanraken, kunnen jeukende, rode, ringvormige huiduitslag op de armen, handen of romp krijgen. Kinderen, ouderen en mensen met een verzwakt immuunsysteem zijn vatbaarder. Als u ringworm vermoedt:
- Draag wegwerphandschoenen tijdens de verzorging
- Was uw handen grondig met water en zeep
- Schone oppervlakken en wasgoed op hoge temperaturen
- Vermijd nauw huidcontact met andere huisdieren of mensen
- Raadpleeg een arts als er bij mensen symptomen optreden
Met een goede hygiëne is het risico beheersbaar, maar het mag niet worden onderschat.
Het voorkomen van schimmelinfecties
Preventie begint bij de omgeving en de veehouderij. Om het risico te verminderen:
- Houd de verblijven schoon, droog en goed geventileerd
- Vermijd een te hoge luchtvochtigheid (streef naar 40-60%, tenzij de soort meer nodig heeft)
- Verwijder niet opgegeten nat voedsel snel
- Gebruik hoogwaardig, stofvrij beddengoed
- Nieuwe of geredde dieren 30 dagen in quarantaine plaatsen
- Let op de eerste tekenen van huidproblemen – zelfs een lichte schilfering kan de eerste aanwijzing zijn
- Desinfecteer regelmatig gereedschap, borstels en weegschalen
Stress speelt een belangrijke rol. Verveelde, overvolle of slecht gevoede dieren zijn vatbaarder voor opportunistische infecties, waaronder schimmels.
Samenvattend
Schimmelinfecties kunnen er angstaanjagend uitzien en ja, ze kunnen zich verspreiden, maar met tijdige zorg verdwijnen de meeste gevallen volledig. De sleutel is om niet in paniek te raken, maar om helder te handelen: isoleer, reinig, behandel en volg de instructies op. Stop niet wanneer de symptomen verdwijnen, ga door met de behandeling zoals voorgeschreven en controleer nauwlettend op terugkeer.
Raadpleeg bij twijfel een dierenarts en geef prioriteit aan hygiëne. Een schoon verblijf en een rustig, goed gevoed dier zijn de beste verdediging tegen schimmelindringers en de basis voor een goede gezondheid op de lange termijn.
