Als u het antwoord dat u zoekt niet kunt vinden, neem dan contact met ons op.
Grootoor egel
Voor het eerst beschreven in 1770 door Gmelin. Hij is direct herkenbaar aan zijn ongewoon grote oren, die helpen bij de warmteregulatie en het scherpe gehoor in droge gebieden. Het is een van de weinige niet-gedomesticeerde egels die regelmatig als huisdier wordt gehouden.
Taxonomie
| Koninkrijk: | Dierenrijk |
| Stam: | Chordadieren |
| Klasse: | Zoogdieren |
| Orde: | Eulipotyphla |
| Familie: | Erinaceidae |
| Geslacht: | Hemiechinus |
| Soort: | Hemiechinus auritus |
Natuurlijk verspreidingsgebied en habitat
De Grootooregel is inheems in een breed verspreidingsgebied dat zich uitstrekt van Oost-Europa via het Midden-Oosten en Centraal-Azië tot delen van West-China en Mongolië. Hij leeft in droge en semi-aride omgevingen, waaronder woestijnen, steppen en droge graslanden, maar is ook te vinden in landbouwgebieden, oases en aan de rand van dorpen. Hij geeft de voorkeur aan open terrein met schaarse vegetatie en zanderige of zachte grond die geschikt is om holen te graven. Binnen zijn verspreidingsgebied is hij geschikt voor diverse klimaten, van hete laaglandwoestijnen tot koelere hooglandsteppen, hoewel hij dichte bossen en wetlands vermijdt.
Fysieke eigenschappen
De Grootooregel is een kleine tot middelgrote egel, doorgaans 12 tot 27 centimeter lang en weegt tussen de 250 en 500 gram. Zijn meest opvallende kenmerk zijn zijn grote oren, die tot 4 centimeter lang kunnen worden en dienen als aanpassing voor thermoregulatie en een beter gehoor in open leefgebieden. De stekels zijn over het algemeen licht of zandkleurig met donkere punten, wat zorgt voor camouflage in zijn droge omgeving. De vacht op de onderbuik is lichtgekleurd, meestal crèmekleurig of wit, en het gezicht is puntig met een lange snuit. De poten zijn relatief lang in vergelijking met die van andere egels, wat helpt bij snellere bewegingen op open terrein. Seizoensgebonden gewichtstoename vindt plaats vóór de winterslaap in koudere streken.
Gedrag en levensstijl
De Grootooregel is een nachtelijk en solitair dier. ’s Nachts komt hij tevoorschijn om te foerageren en overdag trekt hij zich terug in holen. Hij is een bekwame graver die uitgebreide holenstelsels kan graven voor beschutting, broedgelegenheid en overwintering. In de noordelijke delen van zijn verspreidingsgebied houdt hij een winterslaap, terwijl hij in extreem warme gebieden tijdens de zomerse hitte in een aestivatietoestand kan raken. Hij is mobieler en beweegt zich sneller voort dan veel andere egels, waarschijnlijk vanwege zijn lichtere bouw en lange ledematen. De grootte van zijn leefgebied varieert afhankelijk van de habitat en de beschikbaarheid van voedsel, en individuen mijden elkaar actief buiten het broedseizoen.
Communicatie
Communicatie bij de Grootooregel is voornamelijk olfactorisch, waarbij geurmarkering wordt gebruikt voor territoriumafbakening en reproductieve signalen. Akoestische communicatie omvat sissen, grommen en klikken, vooral tijdens paringsinteracties of bij dreiging. De grote oren spelen mogelijk een rol bij het detecteren van laagfrequente geluiden van roofdieren of prooien, hoewel dit nog niet in detail is onderzocht. Zelfzalvend gedrag, dat veel egels kenmerken, is bij deze soort waargenomen, vaak na contact met sterk geurende stoffen, hoewel de exacte functie hiervan onduidelijk blijft.
Dieet in het wild
De Grootooregel is een opportunistische insecteneter met een dieet dat voornamelijk bestaat uit kevers, mieren, sprinkhanen en andere ongewervelden. Hij kan ook kleine gewervelde dieren eten, zoals hagedissen, kikkers en knaagdieren, en vogeleieren. Plantaardig materiaal wordt af en toe gegeten, maar vormt een klein deel van het dieet. In droge omgevingen is hij sterk afhankelijk van prooien met een hoog watergehalte om in zijn vochtbehoefte te voorzien. Foerageren gebeurt op de grond, vaak door te graven in losse grond of bladafval om verborgen prooien te vinden. Er zijn gevallen bekend waarin hij in één nacht aanzienlijke afstanden aflegde op zoek naar voedsel.
Voortplanting en levenscyclus
De voortplanting vindt over het algemeen plaats in de lente en de vroege zomer. De balts bestaat uit cirkelen, vocalisaties en geursignalen. De draagtijd duurt ongeveer 35 tot 40 dagen en de vrouwtjes werpen een nest van twee tot zes biggetjes. De jongen worden blind geboren met zachte stekels, die binnen een paar dagen verharden. De ogen gaan rond de twee weken open en worden na vier tot zes weken gespeend. Onder gunstige omstandigheden kunnen de vrouwtjes binnen hetzelfde broedseizoen een tweede nest grootbrengen. De geslachtsrijpheid wordt doorgaans binnen het eerste jaar bereikt. In het wild wordt aangenomen dat de soort drie tot vijf jaar oud wordt, maar in gevangenschap kan hij met optimale verzorging langer leven.
Bedreigingen en beschermingsstatus
De Grootooregel is door de IUCN geclassificeerd als ‘Niet bedreigd’ vanwege zijn grote verspreidingsgebied en stabiele populatie. Lokale bedreigingen zijn echter onder meer habitatverlies door landbouw en stedelijke ontwikkeling, sterfte door verkeer en predatie door huisdieren. Het gebruik van pesticiden kan de beschikbaarheid van prooien verminderen en risico’s met zich meebrengen door secundaire vergiftiging. In delen van zijn verspreidingsgebied worden individuen gevangen voor de handel in huisdieren of gedood vanwege culturele overtuigingen. Klimaatverandering kan regionale populaties beïnvloeden door de overvloed aan prooien en de kwaliteit van hun leefgebied te veranderen, maar de gevolgen op de lange termijn zijn nog niet volledig duidelijk.
Deze soort in gevangenschap
De Grootooregel is een van de niet-gedomesticeerde egels die in gevangenschap worden gehouden. Alle exemplaren in de huidige populatie in gevangenschap stammen af van in het wild gevangen dieren die tussen ongeveer 2000 en 2010 zijn geïmporteerd. Hoewel ze niet langer in grote aantallen worden geïmporteerd en de meeste exemplaren die nu in gevangenschap leven in gevangenschap zijn gefokt, wordt de soort nog steeds als niet-gedomesticeerd beschouwd vanwege zijn korte geschiedenis onder menselijke zorg. Dit betekent dat ze sterke wilde instincten behouden en over het algemeen minder tolerant zijn voor oppakken dan gedomesticeerde egels, zoals de Afrikaanse dwergegel (Atelerix albiventris). In gevangenschap hebben ze een warme, droge omgeving nodig, voldoende ruimte voor nachtelijke activiteiten en omgevingsverrijking die graven en verstoppen mogelijk maakt, aangezien dit essentieel is voor hun welzijn. Hun dieet moet gevarieerd en rijk aan insecten zijn om de natuurlijke voedingsecologie na te bootsen. Hoewel ze zich kunnen aanpassen aan gevangenschap, leiden ontoereikende huisvesting, een onjuist dieet en een gebrek aan omgevingscomplexiteit vaak tot stress en gezondheidsproblemen. Vanwege hun solitaire karakter moeten ze alleen worden gehuisvest. Met de juiste verzorging kunnen ze in gevangenschap enkele jaren leven, maar ze zijn het meest geschikt voor ervaren houders van exotische zoogdieren die aan hun specifieke behoeften kunnen voldoen.
